Mayasıl Nedir, Neden Olur?

Tıpta ki ismi Anal dermatit olan mayasıl, bir çok insan tarafından yanlışlıkla basur hastalığıyla karıştırılır. Fakat ikisi çok farklı hastalıklardır ve yanlış ifade edilmektedir. Mayasıl sorunuyla karşı karşıya kalan insanların çoğu kendi kendilerine hemoroid (basur) oldukları yönünde tanı koymaktadırlar.

Fakat az önce de söylediğimiz üzere iki hastalığında birbiriyle herhangi bir ilişkisi yoktur. Aslında bir nevi alerjik reaksiyondur ve makat bölgesinde meydana gelmekte olan en ağır ve inatçı kaşıntıların nedenidir. Kaşıntı dışında bir çok bulgu vardır. Her ne kadar çeşitli sebepler gösterilse dahi, genellikle hastalığın nedeni kesin olarak ortaya konmamaktadır.

Mayasıl Belirtileri

– Anal bölgede aşırı kaşıntı.
– Anüs ve civarında ıslaklık.
– Bazen hafif kanama.
– Makat bölgesinde ki ciltte kalınlaşma ve sertleşme.
– Ciltte oluklaşma şeklinde memeler.
– İç çamaşırı kirletecek düzeyde akıntıya benzer salgı.
– Pis koku (dışkı kokusundan farklı)
– Yapısal değişiklik ve tarişe bağlı hafif ağrı.
– Cildin elastikiyetinin azalmasından kaynaklanan küçük çatlaklar.

Mayasıl Görüntüleri

Mayasıla Eşlik Eden Hastalıklar
Anal fissür (makat çatlağı), enfeksiyon, mantar, allerji, hemoroid, sedef ve egzama.

Mayasıl sebepleri

Fazla titizlik ; Makat bölgesini temizleyebilmek için sabun kullanmak, burada ki cildi korumakta olan tabakayı zedeleyerek kalkmasına neden olmaktadır.
Çeşitli gıdalar ; Patlıcan ve domates, çikolata, baharat tüketimi (özellikle karabiber)
Sentetik iç çamaşırı giymek.
Pudra kullanımı (pudra allerjisi olanlarda)
Dar pantolon giymek

Mayasıl Nasıl teşhis edilir

Teşhis muayene ve anoskop muayenesiyle konur, diğer tetkik ve teknolojinin anlamlı faydası olmaz. Muayenede anüs çevresindeki cildin kabalaştığı, hassaslaştığı, çok nemli olduğu, koktuğu ve çatlaklar olduğu tespit edilir. Bu bulguların hepsinin olması gerekmez biri veya birden fazlasının olması teşhis için yeterlidir. Diğer bir yaklaşımsa tedaviden teşhise gitmektir, hastaya mayasıl ilacı pruzon veya kortizonlu bir merhem verilir. Hasta pruzonla aynı gün yada ertesi gün rahatlarsa, kortizon verildiyse 4-5 günde rahatlarsa yine mayasıl teşhisi konabilir. Kaşınma sebebi olarak hastada kıl kurdu yoksa muayene etmeden bile anal dermatit olduğuna karar verilebilir.

Mayasıl Tedavisi

Öncelikle neden ortadan kaldırılmaya çalışılır. Pruzon merhem anal dermatit tedavisi için üretilen tek üründür. Kullanmaya başlandığı gün kaşıntı ve ıslaklık azalmaya başlar ve ertesi gün şikayetler düzelmiş olur ama cildin düzelmesi 3-10 günü bulabilir. Alternatif olarak kullanılabilecek kortizonlu merhemler ciddi yan etkileri sebebiyle önerilmez.

Sebep engellenmediği sürece anal dermatit tekrarlar, tekrarlaması durumunda aynı tedavi uygulanabilir. Özellikle sıcak yaz aylarında terleme arttığı için ciltteki sorun ve şikayetler artabilir bu durumlarda merhem kullanmaya ek olarak bir parça tuvalet kağıdı kalçaların arasına konulmalıdır. Kalçaların arasına konan peçete bölgenin nemini alır, cildin sürtünmesini engeller ve havalanmayı sağlar.Yine yaz aylarında havuz ve deniden çıkınca ıslak şortla oturmak yerine şort değiştirerek bölgeyi kuru tutmak iyidir.

Mayasıl Kremi

Türkiyede mayasıla yönelik üretilen tek ilaç Pruzon Merhemdir. Pruzon Merhem üretilene kadar çeşitli kortizon içeren merhem kullanılırdı ama yan etkileri sebebiyle artık pruzon tercih edilmektedir.

Makatta Aşırı Terleme

Anal dermatitte görülebilir ancak dermatit olmadan da terleme olabileceği gibi aşırı terleme olmasına rağmen dermatit gelişmeyebilir. Aşırı terleme için kesin etkili bir ilaç yoktur, koltuk altı terlemesi için kullanılan ürünler kullanılabilir cevap alınamazsa yine koltuk altı aşırı terlemesi için uygulanan botox enjeksiyonu yapılabilir.

Op.Dr.Atilla KAYA Proctoloji Uzmanı
https://www.ideaklinik.com/mayasil-tedavisi.html
http://www.basurklinigi.com/anal-dermatit/